Dat er sinds de klimaatfilm van Al Gore een duurzame communicatiemachine op gang is gekomen, zal bijna niemand zijn ontgaan. Allemaal willen we ons steentje bijdragen voor Moeder Aarde en in de spiegel kunnen kijken naar ons zuiver geweten. En toch is een spiegel meestal eerlijk genoeg om ons duidelijk te maken dat de weg nog lang en moeilijk zal zijn.
Zelf zou ik me nooit een groene jongen noemen, ook al ben ik dagdagelijks enkel bezig met groene energie. Ook ik draag mijn steentje bij tot de opwarming van de aarde, bij iedere verplaatsing zorgen we voor uitstoot en het bewustzijn daarvan weegt op onze duurzaamheid. De verworven vrijheid om op ieder moment overal te kunnen zijn gaat ten koste van de komende generaties en iedereen weet dit maar al te goed. Deze inleiding is het gevolg van de open brief die een aantal bedrijven en ngo's in België hebben afgesloten om een boodschap te sturen naar de regering. In december zal er tijdens de klimaattop in Parijs onderhandeld worden over hoe wij onze impact op het klimaat naar een aanvaardbaar niveau kunnen brengen.
Hopelijk beseft men dat we naar onze samenleving als geheel dienen te zien met al zijn onderdelen. Zelfs al slagen we erin om de energiehuishouding volledig te verduurzamen (mobiliteit, elektriciteit en verwarming), dan nog zijn we ver af van een aanvaardbare impact. Als autofabrikant wil je nu eenmaal zoveel mogelijk auto's bouwen en daarvoor heb je grondstoffen nodig. Grondstoffen zelf dienen ook mee in de afweging genomen te worden want zij zijn ook schaars en wegen vaak op het klimaat/milieu. Zie maar naar de littekens in ons landschap van de gemiddelde ijzer- of kopermijn.
Ons economisch model van steeds meer produceren en meer consumeren is een doodlopende straat want Moeder Aarde heeft gewoon niet genoeg van alles. Niet genoeg recuperatievermogen, niet genoeg grondstoffen en niet genoeg plaats voor al onze wensen. Klimaat is alles en de formule-onderdelen zijn het aantal mensen, dieren en planten vermenigvuldigd met de behoeften gedeeld door de middelen van Moeder Aarde.
Nu krijgen we ieder jaar mooi gecommuniceerd wanneer we de dag bereikt hebben dat onze planeet onze consumptie niet meer kan bijbenen en ik geloof dat we dit jaar begin augustus zover waren. Gek eigenlijk dat men niet langer stilstaat bij dit feit want gezien de vraag naar steeds meer, zal die dag steeds vroeger in het jaar blijven opschuiven en lopen we met zn allen gewoon richting de klif. En toch blijven we hopen dat megaconferenties zoals Parijs voldoende zullen zijn om onze mammoettanker verbruik van richting te doen veranderen. Terwijl iedereen weet dat verandering begint bij jezelf, bij lokale initiatieven die dan als een vlek zich gaan uitbreiden.
Een initiatief zoals de Nederlandse jongeman die al het plastic uit onze oceanen wilt krijgen is minstens zo belangrijk als iedere klimaatconferentie. Het verleden heeft vaak genoeg bewezen dat het de eenling is die de massa aanzet tot beweging. De erfenis van Aristoteles, Leonardo da Vinci, Ghandi, Martin Luther King, Mercator, Alexander de Grote, Newton, etc. hoeft niet betwijfeld te worden als grondleggers van de vooruitgang van de mensheid en het is momenteel zoeken naar nieuwe lichten.
Nu zijn kleine stappen naar verandering allicht beter dan grote bewegingen, maar het is toch opvallend dat grote geleerden en wijsgeren momenteel niet aan de oppervlakte komen. Ongetwijfeld zijn ze er wel, maar verdrinken ze in de vele Twitter- en Facebookberichten.
Terugkomend op de problematiek van onze sector om zich opnieuw uit te vinden en te streven naar 100% duurzaam, stelt zich min of meer hetzelfde probleem. Als men geen sterke visie heeft of persoonlijkheden dan zal het beleid te versnipperd blijven en worden ingezette wegen vaak stopgezet bij de minste weerstand. De weg naar verandering is per definitie een van vallen en opstaan, alleen staat onze sector nu onder curatele door de laatste jaren die voor veel afschrijvingen hebben gezorgd. Als zelfs giganten als E-on openlijk de handdoek in de ring werpen en zich willen terugtrekken in het warme deken van de monopolie (lees: het netwerk), dan weet je genoeg. De sector alleen gaat deze kar niet in beweging kunnen houden, alleen de ganse samenleving heeft die kracht, maar staat nu lijdzaam toe te kijken.
De samenleving heeft vaak een hekel aan onze sector die ze als duur beschouwt, vervuilend en vaak als dominant bekijkt terwijl dezelfde samenleving niet begrijpt dat onze sector een van de poten is van de stoel waarop ze zitten. Met een olieprijs die flirt eerder met het nulpunt door het uitblijven van een echte CO2-prijs van meer dan 100 euro, is er tijdelijk een extra deken van alle gebruikers ervan die denken dat de predikers van de toekomst niet goed wijs zijn. Nochtans heeft het verleden altijd bewezen dat na tijden van overvloed (lees: te lage prijzen), het eindresultaat exploderende markten geeft. De nu al jarenlange malaise op het vlak van nieuwe investeringen in elektriciteitsproductie of nieuwe vormen van brandstof voor mobiliteit gaan ons voor een voldongen feit zetten op het moment dat verandering eraan komt. De verbruikersprijzen gaan door het dak gaan en jarenlang zo blijven totdat de achterstand is ingehaald. Ieder jaar investeert een land als België momenteel 2 (alleen voor elektriciteitssector) tot (mobiliteit) 4 miljard euro te weinig, maar dit geld gaan we toch moeten investeren, alleen verschuiven we de factuur naar de toekomst. Waar hebben we dat nog gehoord ïÂÅ (pensioenen, staatsschuld, etc.)?