Dat men streeft naar tijdelijke oplossingen door andere vormen van subsidie te introduceren, koopt ons enige tijd totdat we een echt systeem hebben waarop uitstoot (ETS-systeem waar er een prijs op CO2-uitstoot wordt gezet) of het besparen ervan naar zijn volledige kost wordt gewaardeerd.
Of het betalen voor het beschikbaar houden van capaciteit nieuwe investeringen op gang gaat trekken is toch eerder onwaarschijnlijk. Men kan zelfs stellen dat het in stand houden van bestaande productiemethodes die in de huidige markt niet meer rendabel zijn, nieuwe investeringen tegenhoudt. De overheid beseft wellicht nog niet dat door het introduceren van dergelijke vergoedingen men eigenlijk toegeeft dat de vrije markt momenteel niet goed genoeg werkt om nieuwe investeringen aan te trekken.
Te weinig wordt er gekeken naar het effect op de ganse energieketen wanneer men een maatregel aankondigt. Het is zoals met het laten stijgen van de elektriciteitsprijs waardoor men fossiele brandstoffen relatief gezien (maar ook absoluut) nog goedkoper maakt (gezien de echte CO2-kost nog niet bestaat en dus niet in de prijs zit). Het feit dat dit jaar mazout/stookolie in België voor het eerst sinds lang terug in de lift zit, spreekt boekdelen. Tot op vandaag ontziet men deze vorm van brandstof volledig onder het mom dat mensen er hun huis moeten op verwarmen.
Waarom men niet, met bijvoorbeeld een aankondiging, tien jaar op voorhand duidelijk maakt dat de prijs voor stookolie even duur gaat worden als diesel, is voor mij een raadsel. Als je mensen tien jaar de tijd geeft dan hoeven zij niet te vrezen om morgen op kosten gejaagd te worden en kunnen ze ook de juiste keuzes maken. Deze quick win (ja, in onze sector is zelfs tien jaar snel) moet men niet laten liggen om zo de miljoen huizen in België van de diesel te krijgen en zo het klimaat echt te ontlasten.
Ondertussen ging deze week de minister van Energie in Nederland - dhr. Kamp - door het vuur met een mededeling die eigenlijk niemand hoeft te verbazen, gezien hij al vele jaren achter elkaar gegeven wordt. Nederland loopt structureel achter op de ontwikkeling van zijn duurzame doelstellingen waarvan groene stroom productie een belangrijke pijler is.
Opvallend vond ik wel dat de diverse media de bal volledig missloegen, of toch in ieder zeer belangrijke redenen vergaten op te geven. Men keek naar het energieakkoord dat in september 2013 werd afgesloten als een van de oorzaken, maar dat is niet correct. Men dient veel verder terug te gaan, tot midden de jaren 2000, toen de eerste subsidiesystemen werden geïntroduceerd om groene productie beginnen op te bouwen. De toenmalige MEP- regeling was nog niet vers van de pers of men morrelde weeral aan het systeem. Nu, tien jaar later, noemt het systeem SDE+ en men kan gerust stellen dat sinds tien jaar ieder jaar weer wijzigingen met zich mee bracht.
Eén van de grote oorzaken waardoor er te weinig nieuwe projecten zijn, is het feit dat zelfs als men al zijn vergunningen heeft, men nog lang niet zeker is dat zijn/haar project er wel komt. Na de ellenlange onzekere periode van vergunningsaanvragen, die tot tien jaar kan duren, moet men zich nog overgeven aan het lot door de loterijprocedure van SDE+. Dit spreekwoordelijke gedrocht is een van de hoofdoorzaken waarom Nederland nu al jaren aanmoddert en zonder structurele verandering is het zeker dat de doelstellingen niet gehaald zullen worden.
Opvallend, zeker als je weet dat minister Kamp het budget naar 8 miljard euro optrekt, wat op zich meer dan voldoende zou moeten zijn om een inhaalbeweging in te zetten. Alleen is dit maar een getal en zeker geen garantie dat het geld allemaal benut gaat worden. Integendeel, als men naar de laatste jaren kijkt dan kan men zeggen dat meer dan 90% van het geld soms niet benut werd. De driemaandelijkse loterij heeft ervoor gezorgd dat veel partijen met de verkeerde (lees: te lage) subsidie zitten waardoor hun project nooit kan worden uitgevoerd. Vervolgens neemt de overheid dit niet opgenomen geld terug op en klaar is Kees.
Gaan ze nu echt iets veranderen? Verre van zeker want de opmerking van een hoge functionaris uit Den Haag (in de administratie) was dat men wel begreep dat het systeem niet werkt, maar men er toch mee verder gaat, begrijpen jullie dit? Deze Titanic-methode (hard doorvaren ook al weet je dat het risico op schade zeer groot is) wordt overigens vaak gehanteerd gezien men vaak zijn fout niet kan toegeven of gewoonweg geen alternatief kan bedenken. Wellicht zouden de ministers van Energie van Nederland, België en Luxemburg ook hierin samen kunnen werken en een grensoverschrijdende ondersteuning voor duurzame energie kunnen implementeren. Het systeem in Vlaanderen/Wallonië met certificaten kan hiervan de basis zijn, met dan wel de nuance van het Nederlands systeem dat men mee de marktprijs volgt.(lees: marktprijs omhoog, minder subsidie en omgekeerd) Ook hier kan het werk dat binnenkort start voor een Belgisch energieakkoord een trekker worden om zo over de ganse energieketen (inclusief sectoren zoals transport, warmte, elektriciteit en opslag) samen met drie landen een succesvol beleid uit te bouwen. Wellicht ben ik naïef, maar is zo Europa ook niet ontstaan?