Vorige week luiden de grote energiebedrijven van Europa de alarmbel wat op zich een opvallend wapenfeit was. Dat de bedrijven elkaar goed verstaan is niet nieuw maar dat ze als een stem naar buiten komen is het dat wel.

Nu moet wel gezegd worden dat bedrijven als RWE, Eon en Vattenfall dit nu wel doen vermits ze gewond zijn door de plotse sluiting van hun cash cows de kerncentrales. Deze bedrijven waren in verleden toch zogoed als onkwetsbaar maar dat is als sneeuw voor de zon verdwenen. Jarenlang zijn ze toch wat blijven leven van oude centrales en ineens moesten de meest rendabele dicht ook al wist iedereen dat ze hun langste tijd toch al gehad hadden?

De lage elektriciteitsprijs op de stroombeurs is de finale druppel voor deze bedrijven die zich nu beperkt voelen in hun ambitie om nog groter te worden en hiervoor natuurlijk war money nodig hebben.

En toch is hun klacht gefundeerd en terecht maar wellicht voor andere redenen dan degene die zij naar voren schuiven. Vindt de redenering wel heel doorzichtig daar ze stellen dat de subsidies voor zon en wind zowat de hoofdreden zijn van al hun problemen maar dan zowat in dezelfde zin zeggen geef ons dan in toekomst compensatie(lees subsidie) voor het beschikbaar houden van onze gascentrales. Deze toch wel heel doorzichtige strategie zal hopelijk snel doorprikt worden door intelligente politici. Natuurlijk zorgen de nieuwe vormen van energie voor (onverwachte) effecten op de groothandelsmarkt maar om ze nu als hoofdverantwoordelijke te maken voor onze problemen is toch wel heel simplistisch.

De eerlijkheid dient ook te gebieden dat men best eerst eens in eigen boezem gaat kijken wanneer men dergelijke communicatie in de lucht stuurt zodat de boodschap wat genuanceerder wordt. Ten tweede moet men ook met echte oplossingen komen en niet met het soort oplossingen waardoor we nu net in de problemen zijn gekomen. Natuurlijk hebben we beschikbare reservecapaciteit nodig die snel en flexibel inzetbaar is en hiervoor moeten nieuwe spelregels worden gemaakt. Maar dit als oplossing naar voren schuiven is aan symptoom bestrijding doen en geen totale oplossing nastreven. Natuurlijk hebben we nog geen 100% sluitende oplossing voor een 100% duurzame(en betaalbare) energiehuishouding maar dat deze uit vele puzzelstukken zal bestaan weten we allemaal.

Het is mij een raadsel waarom er zo snel(lijkt paniekvoetbal) wordt gecommuniceerd maar wellicht spelen de korte termijn beurscijfers hun rol hierin(lees de huidige CEO's staan onder druk en weten niet meer hoe ze hier uit geraken). En toch moet de overheid dit signaal zeker niet negeren want onze betrouwbare energiehuishouding loopt wel degelijk gevaar. Het zijn de bedrijven zelf die nu dit gevaar creëren vermits ze zelf toegeven dat ze massaal gascentrales aan het sluiten zijn of aan het verplaatsen buiten Europa vermits niet meer rendabel.

De zogenaamde 50 GW sluitingen behelzen ook wel een aantal centrales die oud waren en gepland voor sluiting maar toch zijn er ook velen bij die nog hadden kunnen blijven functioneren. Het probleem is een beetje dat deze gigantische bedrijven gewoon niet meer zo'n lange toekomst hebben als ze het geweer niet van schouder gaan veranderen. We gaan naar een decentrale energiehuishouding en deze staat haaks op de manier dat deze bedrijven werken. De tijd van enkele megacentrales in ieder land die dan in een richting hun energie naar de klanten sturen heeft geen lang leven meer(met lang bedoel ik minder dan 50 tot 100 jaar) ook al hebben we in de transitie fase(twintig tot dertig jaar) nog wel behoefte aan flexibele gascentrales om al die nieuwe decentrale kleinschalige energieproductie te kunnen ondersteunen.

De overheid dient wel te begrijpen dat de bedrijven een punt hebben als ze zeggen dat het zo niet verder kan en juist hier moet Europa ingrijpen(met akkoord van de lidstaten) en het heft in handen nemen. De overheid moet mee in het bad als het aankomt op het uitbouwen van onze toekomstige energiehuishouding gezien het belang ervan. Verder moeten er veel meer spelers komen op de markt en dit kan men al doen door al deze giganten vele malen kleiner te maken. Onze economie heeft behoefte aan snelle, flexibele en innovatieve bedrijven die terug een marktdynamiek kunnen brengen in onze sector.

De bedrijven zelf hebben hiervan het bewijs te geven door nu gezamenlijk hun onvermogen aan te geven om dit te kunnen oplossen of zelfs nog erin te geloven. Eigenlijk gooien ze de handdoek in de ring op een moment dat je van dergelijke bedrijven zou verwachten dat ze met onderbouwde plannen komen voor onze duurzame toekomst. Nogmaals het signaal is juist maar de boodschappers brengen hem verkeerd naar mijn mening.