Vorige week werden de resultaten bekend van een studie die Elia had gemaakt op verzoek van minister Marghem om te proberen te schetsen wanneer België in ademnood komt qua elektriciteitsproductie.

Buiten de kritiek van een aantal collega politici dat het toch wel enigszins vreemd was dat een privé bedrijf deze opdracht mocht uitvoeren terwijl we instanties hebben zoals de Creg en consorten. Een kritiek die ongetwijfeld voor een deel terecht is alleen is het woord privébedrijf er toch wel wat over.

Gezien Elia voor een groot deel eigendom is van lagere overheidsstructuren (lees gemeenten) en daar bovenop een volledig natuurlijk monopolie heeft gekregen is deze kritiek dus wel overdreven. Elia heeft ook kennis ter zake daar ze verantwoordelijk zijn voor het evenwicht (lees vraag en aanbod) op het hoogspanningsnet en zo vaak genoeg moeten inschatten wat de behoeften zijn op korte termijn.

De lange termijn is per definitie een stuk lastiger daar er veel factoren kunnen zijn die verbruik en behoeften kunnen wijzigen. Men kan zelfs stellen dat iedere prognose over lange termijn heen per definitie steeds fout is en hoogstens een benadering kan zijn. Dit geldt trouwens niet alleen voor onze sector, maar voor zowat alles.

Deze studie probeert om in te schatten wat de noodzaak is binnen een aantal jaren qua productie en hoeveel duizenden MW'en er nieuw moeten komen. Zeker is dat vanaf 2023 de hele studie ruwe aannames begint te doen want de sluiting van onze kerncentrales is toch op zijn minst twijfelachtig.

Buiten onvoorziene zaken zoals ongelukken of een plots overschot aan andere productievormen is het zelfs zeker dat onze kerncentrales of toch een groot deel ervan in 2023 nog eens tien jaar langer open zullen blijven door gebrek aan andere goedkopere alternatieven.

Het is bij iedereen wel doorgedrongen dat de weg naar meer duurzame productie (of andere) vele obstakels kent op dit ogenblik gezien niemand nu wilt investeren in enige productie. Het is dan ook jammer dat de studie dit nog niet meer urgent naar voren brengt.

In het licht van deze studie sprak minister Marghem dappere woorden, ze gaat voor de zomer met een antwoord komen hoe ze de uitdagingen gaat aanpakken die uit de studie gekomen zijn. Voor de zomer, dat betekent binnen negen weken dus, is dit mogelijk? Op zich is een topdown (lees op hoofdlijnen) berekening mogelijk zodra je keuzes maakt. Wat zijn keuzes, bijvoorbeeld door te stellen dat België nieuwe kerncentrales gaat bouwen. Niet dat ik een voorstander hiervan ben gezien de recente ervaringen met kerncentrales in aanbouw die nachtmerries aan het woorden zijn. Of kiezen voor duurzaam in combinatie met grootschalige opslag via waterstof, etc.

Wat we gaan krijgen is af te wachten, maar gezien het grote aantal experts afkomstig (of gewerkt voor) de voormalige dominante marktpartij kan men het resultaat wel raden. Dat wilt nog niet zeggen dat dit slecht hoeft te zijn alleen dat het geschreven kan zijn ten voordele van een type bedrijf.

Nu maakt dit de oefening zeker niet overbodig alleen zijn de namen die ik lees niet geruststellend om mij een andere mening te geven.

Gezien deze hoogstens ruwe visie met enige cijfers heel vrijblijvend zal zijn met vele vraagtekens heeft deze wellicht vooral tot doel om de gemoederen te bedaren en een air te geven van 'we zijn ermee bezig'. Terwijl in de wandelgangen binnen en buiten de sector grote twijfels bestaan of er überhaupt nog wel iets gaat besloten worden binnen deze legislatuur.

En toch heeft de studie van Elia waarde en was de opdracht van minister Marghem nuttig vermits zij het debat niet laat uitdoven. Zowat iedere oppositie tegen zelfs dit initiatief klinkt leeg, want ik hoor geen enkel valabel alternatief op dit ogenblik.

Ondertussen blijft de sector wachten op betere tijden en mogelijkheden om terug te investeren, men kan het niet genoeg zeggen dat het moment, om nu lange termijn keuzes te financieren, ideaal is qua moment. Geld zal nooit meer goedkoper worden.