De blijde berichten over de forse daling van de energieprijzen in 2013 doen vermoeden dat er solden zijn in onze sector. Dat dit gepaard gaat met afschrijvingen en desinvesteringen creëert weer kansen voor anderen. In Nederland gooit Dong energy uit Denemarken de handdoek in de ring en verkoopt na vijf jaar zijn leverancier. In België vecht Electrawinds om te overleven en lijkt een sterfhuisconstructie niet ver af of een verkoop van belangrijke onderdelen.
In Nederland dan weer worden nieuwe gascentrales deels ontmanteld en verscheept naar andere werelddelen waar men wel nog groei kent en nood heeft aan extra elektriciteitsproductie. Ook in België verdwijnen de gascentrales in de mottenballen en is voorzien om de eerste kerncentrales in 2015 uit dienst te nemen. Dat ook de oude kolencentrales nu zo goed als allemaal stilstaan in België is een goede zaak voor het milieu maar zorgt ook voor meer noodzaak aan nieuwe elektriciteitsproductie.
Dat onze energiefactuur vanaf april nog meer gaat dalen door de wijziging van het BTW tarief van 21% naar 6% voor elektriciteit zal als goed nieuws aanzien worden ook al krijgt men zo het tegenovergestelde van een efficiëntere energiehuishouding. Lagere prijzen betekent meer verbruik, hogere prijzen leidt dan weer tot investeringen in energiezuinige of duurzame oplossingen. De moraal is dus dat door de BTW-daling ook investeringen zullen afnemen want de noodzaak wordt minder.
Aan de andere kant ziet men ook dat de doelstellingen voor België en Vlaanderen tegen 2020 om 13% groene elektriciteitsproductie te bereiken steeds verder af lijken, gezien de moeilijkheden in de sector. De verschillende ondersteuningsmechanisme voor investeringen, in groene stroom bijvoorbeeld, zijn veel te statisch waardoor ze de huidige daling van de elektriciteitsprijs niet compenseren en waardoor de investeringen gaan vertragen. Dit juist op een moment dat we een tandje dienen bij te steken om de 2020 doelstellingen te halen.
Als investeerder moet je je wel afvragen of het niet beter is om te wachten met investeren totdat de prijzen weer omhoog gaan. Nu zijn er in de duurzame markt zeker nog opportuniteiten, maar is de subsidie in Vlaanderen en Wallonië gewoon niet meer toereikend. De subsidie dient tussen de 20 á 50 euro te stijgen voor wind of biogas-/biomassa-installaties, maar het tegendeel gebeurt. Eigenlijk kan men de overheid nu al zeggen dat de duurzame doelstellingen qua elektriciteitsproductie niet meer haalbaar zijn tegen 2020. Men kan natuurlijk nog snel besluiten om enige grootschalige houtverbranders á la Max Green centrale te gaan subsidiëren, maar zo gaat men niet om met z'n schaarse middelen. Ook zullen velen betwisten dat dit eigenlijk helemaal geen duurzame energie is.
De Nederlandse overheid heeft dan weer 16 miljard euro opzij gezet om op zee meer parken te gaan bouwen, op voorwaarde dat de investeringskosten wel eerst met 40% dienen te dalen. Op zich een goede maatregel dat een overheid probeert om de investeringskosten (en lees dus ook het risico) te dempen door de subsidie ervan afhankelijk te maken, maar naar mijn mening heeft dit geen kans van slagen. Alleen als men dit op Europees niveau afspreekt en een subsidiestrategie introduceert kan men fabrikanten en andere toeleveranciers naar een bepaalde prijscorrectie toe laten werken.
De energiesector en zeker nog het jonge duurzame deel ervan roept al een tijdje in het donker naar de diverse overheden toe dat men in moeilijkheden komt en ik ben benieuwd of onze politieke partijen energie opnemen in hun verkiezingsprogramma en daarna in hun onderhandelingen om tot een regering te komen. België en Vlaanderen blijven potentieel gezien interessante gebieden om nieuwe technologieën te introduceren door zijn industrie, bevolkingsdichtheid, kennis, welvaart en beperkte grote van het land.
Ons land heeft groeipijlers nodig waarop onze economie de transitie kan maken naar een houdbaar en duurzaam geheel en in dat licht ben ik het eens met Dhr. Noels dat we een nieuw economisch model nodig hebben dat niet alleen maar is gestoeld op continue groei. De koele reacties bewijzen dat men of bang is voor deze verandering of gewoon geen ideeën heeft hoe dit aan te pakken.
Wat gaan de leidende energiebedrijven doen dit jaar buiten bezuinigen op hun kosten? Het initiatief van Elia om samen een energiepact te schrijven kan een eerste test zijn om te zien of er ook langetermijnvisie kan ontwikkeld worden en dan liefst met alle actoren rond de tafel inclusief de politiek of zijn vertegenwoordigers (lees de regulatoren). Het scepticisme waarmee het kabinet van dhr. Wathelet reageerde heeft mij wel erg verbaasd gezien er toch echt behoefte is aan een onderbouwde visie voor de toekomst. Gezien deze voor België ontbreekt, is dit toch iets waar de politiek oren naar zou moeten hebben