Tussen 6 en 9 oktober bevond ik mij in Cyprus waar ik deelnam aan de jaarlijkse conferentie voor olie- en gasexploratie in het Zuid-Oosten van de Middelandse zee. Zoals vorig jaar heb ik naast de conferentie in goede banen te leiden ook geprobeerd om de verschillende standpunten bij elkaar te brengen.
Het blijft boeiend om met mensen uit Cyprus, Israel en Libanon aan een tafel te zitten en te proberen om dingen samen te doen. De recente vondsten en bevestigingen(van vondsten) van aardgas onder de zeebodem doet de temperatuur in de regio stijgen. Landen als Cyprus en Israel zouden het best samen werken om zo de nodige schaalgrote te krijgen en meer rendement te halen uit hun gas.
Dat Cyprus een goede rol kan spelen als gateway naar Europa is logisch maar dat wil nog niet zeggen dat ze dat ook zal worden. Het land is er natuurlijk slecht aan toe en de eigen gasbehoeften( ongeveer 1 bcm) zijn veel te klein om zaken zoals een LNG terminal te rechtvaardigen. Ook zijn de investeringen om zo maar even op meer dan 3000 m te gaan boren niet vanzelfsprekend en vooral duur.
Dat Europa de komende twintig tot dertig veel gas nodig zal hebben in de transitie fase naar een 100% duurzame energiehuishouding wordt nu als meest waarschijnlijke scenario aangenomen. We hebben ook veel extra gas nodig vermits de gasvelden in Engeland op hun laatste benen lopen en de Nederlandse gasbel binnen tien jaar ook sterk zal gaan afnemen. Binnen de vijf tot tien jaar heeft Europa minimum 250 tot 300 bcm jaarlijks extra nodig bovenop hetgeen we nu al importeren.
Dit zal alleen maar blijven stijgen naarmate het aandeel duurzaam stijgt omdat we flexibiliteit nodig hebben(en bevoorradingszekerheid) en het is hier dat bijvoorbeeld Cyprus zijn zekerheden zal moeten gaan halen. Geen een bedrijf gaat voor vele miljarden in gasvelden en LNG terminals investeren als ze geen zekerheid hebben van afname zonder nog maar van het risico te spreken dat we binnen vijf tot tien jaar overspoeld worden met goedkoop gas zoals nu in de VS gebeurd.
Als opener van de conferentie nam ik de stelling aan dat indien deze voorwaarden niet vervuld zijn men de discipline moet hebben om het gas te laten zitten waar het zit totdat de markt omstandigheden duidelijker en vooral meer zekerheid bieden op lange termijn. Hiermee bedoel ik eigenlijk te zeggen dat als men kan wachten totdat er werkelijk een tekort dreigt men veel meer waarde zal creëren voor het land en men ook niet het risico loopt dat men zelf ook nog eens bijdraagt aan een teveel aan gas op de markt op een bepaald ogenblik.
Je zag de paniek in de ogen van velen in de zaal die in een pure kramp schoten en je zag in hun ogen dat ze me wel begrepen maar men weigerde te ontvangen want de (financiële) belangen van velen in de zaal was te groot. Het goede was wel door de dingen op scherp te stellen dat ook sprekers na mij kritisch durfde te zijn over het potentieel en vooral de timing ervan. Uiteindelijk bleken er veel te zijn die het eens waren dat het kiezen van de juiste timing niet eenvoudig dreigt te worden.
Voor de rest denk ik dat het voor Europa goed nieuws is dat er bij Cyprus potentieel grote hoeveelheden gas in de zeebodem zit gezien het land zelf zeker een opsteker op termijn kan gebruiken en het voor Europa ook een geruststelling kan worden dat ze hun gas ook uit eigen grond(binnen de Europese Unie)kunnen blijven vinden en niet volledig afhankelijk te worden van gaspijpleidingen uit het Oosten van landen waar men de kraan wel eens durft dicht draaien. Voor de rest zijn dergelijke trips van 72 uur gewoon zwaar werk maar wel zeer leerrijk en was hetgeen mij het meest zal bijblijven het gebruik van onbemande boorstations in zee voor kleinere velden.