Energie-Blog

André Jurres

Dat de Europese molens in Brussel niet altijd even snel draaien is al langer geweten maar de publicatie van de Delegated Act betreffende het gebruik van duurzame productiebronnen voor de opwek van groene waterstof was een olifanten bevalling.

 

Blijft een beetje de vraag of de olifant een muis heeft gebaard want ondertussen is in de Verenigde Staten toch een behoorlijke voorsprong genomen met de kinderlijk eenvoudige IRA wetgeving/subsidie(Inflation Reduction Act).

 

De eerste reactie vanuit Europa en de lidstaten was er één van verontwaardiging over zo’n protectionistische maatregel die zo productie op Amerikaanse bodem gaat bevoordelen.  Enigszins hypocriet als je het mij vraagt want subsidieert Europa al niet decennia lang de landbouwsector met bijzonder weinig succes?  Het verwijt an sich mag dan al terecht zijn de pot verwijt de ketel dat hij zwart ziet.

 

Nog geen week later riep de Europese Commissie in koor dan maar laten wij hetzelfde gaan doen als de Amerikanen, volgens mij een totaal gebrek aan inspiratie en ook een vrij kinderlijke reactie die bij voorbaat al gedoemd is te mislukken.  Kreeg een beetje een deja vu gevoel gezien de voorzitter van de ECB al maanden lang achter de feiten van de FED aanloopt.  Niet alleen te laat en te weinig(to little to late) maar wederom getuigen van weinig eigen initiatief.

 

The “mighty” dollar heerst als nooit te voren en Europa blinkt uit of beter gezegd is zeer mat in zijn reacties.  Dit ligt trouwens niet aan de Europese instellingen als wel meer aan de lidstaten.  Keer op keer slagen lidstaten erin om “cavelier seul”(solo rijden) te spelen en zelfs zijn eigen Europese instellingen te tackelen voor het eigen kleine belang.

 

Ook met de publicatie van de Delegated Act zie je dit verschijnsel weer, recent werd de publicatie nog even tegengehouden want Duitsland en Frankrijk wilden toch nog even snel hun eigen belang er meer in vertaald zien.  De grote energiebedrijven in beide landen hebben nu eenmaal een lange arm die reikt tot in de kantoren van hun premier en dat valt er ook aan af te lezen. 

 

Enkele spelregels voor de productie van groene waterstof :

 

De regels voor hernieuwbare waterstof geven vier routes:

  • Het dient gemaakt te worden via een directe lijn met hernieuwbare elektriciteitsproductie,
  • óf van het net wanneer 90% van de elektriciteitsmix het jaar ervoor hernieuwbaar was.
  • óf van het net wanneer de gemiddelde grid-emissie intensiteit < 18 gCO2eq/MJ is én er PPA’s met hernieuwbare elektriciteitsproductie zijn die voldoen aan de geografische en tijdscorrelatie – zie onder.
  • Óf van het net met aantoonbare herkomst van projecten met hernieuwbare elektriciteitsproductie (PPA + certificering) met
    • Additionaliteit van de elektriciteitsproductie à niet ouder dan 3 jaar voor inwerkingstelling elektrolyser; geen staatssteun. Deze regels gelden niet tot 2038 voor installaties die voor 2028 in bedrijf kwamen.
    • Tijdscorrelatie: tot 2030 op maandbasis, daarna uurbasis
    • Geografische correlatie: zelfde bidding zone (NL)

 

Natuurlijk staat er nog veel meer in en ander (on)opvallend gegeven is dat kernenergie ook groene waterstof kan produceren voor zover dat een land zijn gemiddelde uitstoot onder een bepaald niveau houdt(voor wat betreft elektriciteitsproductie).  Ja u raadt het al, er is eigenlijk maar één land(misschien ook Zweden) dat hier een direct belang bij heeft en dat is Frankrijk.  Produceren van waterstof via kernenergie is wellicht een route die interessant kan zijn voor de industrie maar om hem nu dezelfde kleur te geven als hernieuwbare bronnen is toch een brug te ver.  We hadden toch al een mooie kleur voor dit soort waterstof?  In ieder geval is dit op het laatste ogenblik erin gefietst en mag je dit een geval noemen van pure power play.

 

Een compromis was wellicht nog eerbaar geweest maar dit is gewoon erover, men heeft gewoon gezegd erin zetten of wij keuren de Delegated Act niet goed. 

 

Desalniettemin is het goed dat de Delegated Act verschenen is ook al is het ruim laat, er is nu op z’n minst een kader waar de sector kan gaan kijken wat mogelijk is en wat niet.

 

Minstens zo belangrijk is echter de snelheid waarmee nieuwe windmolenparken op zee vergeven worden en hier zien we toch een snelle en nodige tendens in bijvoorbeeld Nederland dat de overheid eist dat partijen in hun aanbieding een systeemintegratie oplossing aanbieden.  De honderden GW die we nog op zee gaan zetten kunnen nooit elektrisch aan land gebracht worden en hiervoor zijn dus oplossingen nodig.

 

Dat de uitbouw van onze primaire elektriciteitsproductie op zee gaat leggen is een gegeven gezien de schaalgrote waar we hier over praten.  Wind op zee en productie van waterstof zijn zoals een huwelijk, de ene kan niet zonder de andere.  Beiden versterken ze elkaar, lees optimaliseren, opslag en grondstof voor zware industrie, en de tendens en vooral de snelheid hebben mij toch nog verrast. 

 

Weinig sectoren waar zoveel gaat geïnvesteerd worden de komende decennia als in energieproductie en dan vooral offshore wind en waterstof productie.  Afscheid nemen van fossiele grondstoffen/brandstoffen zal het uiterste vergen van ons kunnen en hand in hand dienen te gaan met het aanpassen van onze samenleving aan een duurzame levenswijze.  De uittocht dit weekend naar de bergen is een bewijs dat de samenleving vooral nog meer van hetzelfde wilt en verandering van gedrag blijft de grootste uitdaging.