Dat de prijzen de laatste weken een stijgende trend vertonen roept bij een aantal partijen al vragen op. Na bemerkingen vanuit de media is wellicht enige duiding nodig gezien er al vragen gesteld worden of deze stijging gaat doorzetten.
Belangrijk is toch om te constateren dat de prijsstijgingen eerder gelden voor de prijzen op korte termijn en dat we nog steeds geen noemenswaardig herstel zien van de prijzen voor de volgende jaren. De zenuwachtigheid is vaak te wijten aan de effecten die grootverbruikers kunnen hebben op korte termijn als ze extra elektriciteit nodig hebben en zich hiervoor niet ingedekt hebben.
Eén van de voornaamste oorzaken zijn de huidige onderhoudsbeurten die plaatsvinden aan de kerncentrales in Frankrijk waar 20 centrales tijdelijk niet produceren. Op een totaal van meer dan 50 centrales gaat het hier dus over een belangrijk deel van de productie. Gezien Frankrijk zowat de grootste exporteur van elektriciteit is in de wereld (lees naar de omringende landen uitgezonderd Spanje) voelt men dit direct in de markt. In combinatie met de aangekondigde sluitingen van gas- en kolencentrales in Nederland wordt de zenuwachtigheid groter.
En toch is er nog steeds veel te veel capaciteit en dan vooral de verkeerde. Of het nu oude kerncentrales zijn, kolen- of zelfs grootschalige gascentrales, velen zijn decennia oud. Opvallend was trouwens de terloopse mededeling dat Frankrijk gaat afzien van een extra taks op de kolencentrales onder het mom dat dit toch Europees moet afgesproken worden.
Geen hond die dit gelooft, dit heeft te maken met dezelfde zenuwachtigheid over mogelijke toekomstige tekorten in Frankrijk met de ambitie om minder afhankelijk te worden van kerncentrales. De wil om van 75% naar 50% kernenergie te gaan als bijdrager van elektriciteit zal zware gevolgen hebben zonder voldoende uitbouw van alternatieven.
Het is wel wrang dat de inkt over de ratificatie van het verdrag van Parijs nog niet droog is als de Franse regering bij wijze van spreken zijn middelvinger opsteekt naar het klimaat. Nu is Frankrijk niet de enige die zich hier aan bezondigt want ook Nederland en zelfs Duitsland maken zich schuldig aan dit soort dubbelzinnig gedrag. De vele miljarden die jaarlijks worden uitgegeven aan zon- en windproductie zijn ongetwijfeld nodig en nuttig. Alleen produceert men tegelijkertijd nog steeds miljoenen tonnen CO2 met vervuilende kolencentrales.
De Franse beslissing is toch opvallend te noemen en qua timing niet te onderschatten. Het klimaatverdrag is fantastisch zolang het maar niet ten koste gaat van de bevoorradingszekerheid. Waar hebben we dat nog gehoord of gelezen?
En toch zijn er signalen dat we vooruitgaan met de positieve mededeling vorige week dat Nederland toch op weg is naar het behalen van de doelstellingen van 2023 zowel qua groene stroom als CO2-reductie. Dit opvallende nieuws kwam eerder onverwacht en werd vooral mogelijk door een nieuwe rekenmethode. Een beetje ondergesneeuwd in deze lawine van goed nieuws vanuit Den Haag was ook wel de melding dat de lange termijn doelstellingen ver van zeker zijn en zelfs niet haalbaar met de huidige weg.
Het energieakkoord dat eerder korte termijn doelstellingen heeft (tot 2023) heeft zeker zijn verdienste, maar het zwaartepunt voor het behalen van groene stroom quota ligt toch vooral bij het verbranden van hout in kolencentrales. Als een bedrijf als RWE/Essent vorige week met het euforische bericht komt om de Amercentrale wel voor 80% op hout te gaan laten draaien (kolencentrale) dan is dat vooral triest nieuws en heeft dat alleen met geld te maken en niets met duurzaamheid.
Het is een manier om toch maar oude technologie langer open te houden daar vooral bedrijven als RWE/Essent de duurzame boot volledig gemist hebben. Als je weet dat in Duitsland meer dan 90% van de duurzame productie niet ontwikkeld werd door de grote drie (Vattenfall, RWE en Eon) dan zegt dit alles. Datzelfde geldt trouwens voor een bedrijf als Engie/Electrabel dat bijvoorbeeld van de 3 GW opgesteld zonvermogen in België zogoed als niets heeft gebouwd.
Terugkomend op de stijgende elektriciteitsprijzen zie ik nog geen enkele reden voor een herstel op middellange termijn gezien men ondanks de sluitingen van vooral gascentrales toch nog te langzaam centrales definitief sluit. Het ontbreken van een coherente energievisie over onze landsgrenzen heen legt trouwens ook een grote hypotheek op de verdere uitrol van zon en wind. Als we dergelijke bronnen als echt alternatief zien voor onze huidige basislast centrales dan zal er massaal in opslag en slimme oplossingen moeten worden geïnvesteerd en buiten wat voorzichtige testprojecten zie ik hiervan nog niks in regel- of wetgeving terug. Werk aan de winkel